İngiltere’de yayımlanan tıp dergisi British Medical Journal’da yer verilen bir araştırma, iyileşmiş Covid-19 hastalarının kanlarından alınan plazma ile yapılan tedavinin etkisinin sınırlı olduğunu, hastaların ölümünü azaltmadığını ve hastalığın ilerlemesini önlemediğini gösterdi. Ancak uzmanlar, plazmanın tedavi potansiyeli olabileceğine ve bu konuda daha fazla araştırma ihtiyacına vurgu yapıyor.
Plazma tedavisi, koronavirüse yakalanmış ve iyileşmiş Covid-19 hastalarının kanında hastalığa karşı oluşan antikorların kullanılmasını içeriyor.
Bağışıklık sisteminin ürettiği bu antikorları içeren kanın şeffaf sarı kısmı hastalara nakledilerek virüsle savaşmalarına yardımcı olmada işe yarayıp yaramadığına bakılıyor.
Plazma tedavisi geçmişte İspanyol gribi, SARS ve Ebola ile mücadelede de kullanılmıştı.
Dünyanın birçok yerinde hastalara uygulanan bu tedavi ile ölüm ve ciddi komplikasyonların azaltılıp azaltılamayacağı araştırılıyor. En büyük kontrollü deneme ise İngiltere’de yapılıyor.
Ancak araştırmacılar, Hindistan’da hastanede tedavi gören küçük bir grup ile yürütülen denemeden yola çıkarak varılan sonuçlara rağmen, plazmanın tedavi potansiyeli olabileceğine ve bu konuda daha fazla araştırma ihtiyacına vurgu yapıyor.
Hindistan’daki araştırma, Nisan -Temmuz ayları arasında hastanede tedaviye alınan 464 yetişkin orta dereceli Covid-19 hastasına dayanıyordu. Bunların yarısına normal tedavinin yanı sıra plazma tedavisi uygulanırken, diğer yarısı kontrol grubu oldu ve sadece standart tedavi gördü.
Bir ay sonra, plazma tedavisi uygulanan hastaların yüzde 19’u ya öldü ya da hastalığı ilerledi. Kontrol grubunda ise bu oran yüzde 18 oldu. Ancak plazma tedavisinin yedi gün sonra nefes darlığı ve yorgunluk gibi semptomların azalmasına yardımcı olduğu görüldü.
İngiltere’de Ulusal Sağlık Servisi NHS tarafından yürütülen plazma tedavisi denemelerinde sadece yüksek miktarda antikor içeren plazmanın kullanıldığı, Hindistan’daki denemede kullanılan plazmanın ise 6 ila 10 kat daha az antikor içerdiği belirtiliyor.
Hindistan’daki araştırmayı yürüten bilim insanları, daha fazla antikor içeren plazma ile yapılacak tedavinin daha etkili olabileceği konusunda mutabık.
Cardiff Üniversitesi’nden Bağışıklık Araştırmaları Enstitüsü başkanı Prof. Paul Morgan, plazma tedavisi konusunda iyimser olmak için başka nedenler de bulunduğunu söylüyor. Covid-19 bağışıklığı konusunda da uzman olan Prof. Morgan, bu araştırmanın , plazma tedavisinin virüs miktarını azalttığını da gösterdiğini belirterek, “sonuca yansımasa bile bu tedavinin antiviral bir etkisi olduğu görülüyor” diyor.
Ayrıca, hastalara bol miktarda plazma nakli yapmanın da ölüm artışında etkisi olabileceğini belirten Morgan, “belki de plazma nakli yerine, sadece plazmanın içerdiği antikorları kullanmak gerek” yorumu yapıyor.
