Çamlıca Medipol Üniversite Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları bölümünden Doç. Dr. Mahmut Muzaffer İlhan, günlük hayatta plastik kullanımına dikkat çekti. Doç. Dr. Muzaffer İlhan, ‘Plastik ürünler mutfak malzemelerinden, tekstil ürünlerine, bebek bakım ürünlerinden, inşaat malzemelerine, oyuncaklardan pet şişelere kadar hayatımızda çok sık kullandığımız ürünlerin yapısına katılmaktadır. Bu kimyasallar hormonların yapısını, etkisini veya metabolizmasını bozarak başta üreme, tiroit, pankreas gibi birçok hormonal bezdeki hormonların hassas dengesini bozar” dedi.
Doç. Dr. Muzaffer İlhan, “Pet su şişeleri ve damacanalar plastik ürünlerin sıklıkla kullanıldığı bir alandır. Bu noktada en zararlı kimyasal Bisfenol A (BPA)’dır. Bisfenol A polikarbonat yapımında kullanılan bir kimyasaldır. Su şişelerine şeffaf ve katı bir özellik katar. Pet şişeler dışında oyuncaklar ve biberonlarda sıklıkla kullanılmaktadır. BPA kadınlık hormonu olan östrojen etkilerine sahiptir. Ayrıca tiroit fonksiyonlarını bozabildiği, obeziteye sebep olabildiği ve prostat, meme gibi çeşitli kanserlere yol açabildiği gösterilmiştir. Yağ dokudan çıkan hormonal sinyalleri bozarak metabolik sendroma sebep olabildiği gösterilmiştir. Otizme neden olabileceği de düşünülmektedir. BPA’nın 2011 yılından beri biberonlarda kullanımı Avrupa Birliği’nde yasaklanmıştır. Plastiklerdeki BPA genel olarak 7 sınıfa ayrılır. BPA 3 ve 7 özellikle sağlık için çok tehlikelidir. BPA 3 ve 7 içeren plastiklerden hem temas hem su ve gıda bulaşı açısından uzak durulmalıdır” diye konuştu.
“Plastiklerde kullanılan diğer bir kimyasal olan ftalatlar (DEHP) ise plastiklerde esneklik sağlamak için kullanılır” diyen Doç. Dr. İlhan, şu bilgileri verdi: “PVC üretiminde, kozmetik ve endüstriyel ürünlerde çok yaygın kullanıldığı için insanlar yüksek derecede maruz kalabilmektedir. Kanser gelişimiyle direkt ilişkisi kurulmuştur. Ayrıca erkek üreme sistemine olumsuz etki yaparak kısırlığa sebep olabilmektedir. Bazı çalışmalarda çocukların erken ergenliğe girmesinde rol oynadığı gösterilmiştir.
Mümkünse plastik yerine cam ürünleri tercih edilmelidir.
Plastiklerin etiketlerini incelemek alışkanlık haline getirmelidir. Özellikle BPA ve DEHP içermeyen plastikler tercih edilmelidir. Kullanılması şart ise de BPA 3 ve 7 olanlarından kesinlikle uzak durulmalıdır.
Hem gıda hem kozmetik sektörlerinde en az koruyucu ve renklendirici olan ürünleri satın alınmalıdır.
Mutfakta kesme doğrama işlemleri için kullanılan yüzeylerde plastik yerine tahta olanlar tercih edilmelidir.
Gıdalar için kullanılan tek kullanımlık ürünler tekrar tekrar kullanılmamalı, yüzeyi hasar gören plastikler atılmalıdır. Plastik kaplarda ısıtma, dondurma işlemleri yapılmamalıdır.
Biberonlarda cam ürünler tercih edilmelidir. Plastik olarak BPA içermeyen kullanılacaksa da sıcak mama veya su ile temas etmemelidir.”
İHA
