Araştırmacılar dünyayı karantina altına sokan virüse karşı aşı çalışmaları sırasında, bir dizi aşı adayı denendi ve test edildi.
Potansiyel aşılar arasında köpekbalıklarının karaciğerinden elde edilen ve doğal bir yap olan skualen bulunuyor. Tıpta yardımcı bir madde olarak kullanılan bu bileşen, daha güçlü bir bağışıklık tepkisi oluşturarak, aşının etkinliğini artırmaktadır.
Skualen maddesi, İngiliz ilaç şirketi GlaxoSmithKline tarafından grip aşıları için kullanılıyor ve Sky News haberine göre şirket Mayıs ayında potansiyel koronavirüs aşısı için bu maddeden bir milyar doz üreteceğini duyurdu.
Bir ton skualen için yaklaşık 3.000 köpekbalığına ihtiyaç var ve uzmanlar aşılarda doğal yağ kullanılması durumunda yüz binlerce köpekbalığının zarar görebileceğini söylüyor.
Kaliforniya merkezli Shark Allies adlı grup, dünya nüfusundaki herkesin karaciğer yağı içerek bir doz COVID-19 aşısı alması durumunda, kullanılacak skualen maddesinin miktarına bağlı olarak yaklaşık 250.000 köpek balığının öldürülmesi gerekeceğini söyledi.
Bu rakam, tek başına şok edici. Ancak araştırmacılar dünya nüfusunu aşılamak için iki doz aşıya ihtiyaç duyulacağına inanıyor. Bu da katledilen köpekbalığı sayısının yarım milyona çıkacağı anlamına geliyor.
Shark Allies’in kurucusu Stefanie Brendl konuyla ilgili olarak “Yabani hayvanlardan bir şey alarak üretim yapmak asla sürdürülebilir olmayacaktır. Özellikle de bu çok sayıda üreyemeyen bir yırtıcı hayvansa. Şu an devam eden pandeminin ne kadar süreceği ve ne kadar büyük olduğu konusunda o kadar çok bilinmeyen var ki, eğer köpekbalıkları kullanılması durumunda öldürülen canlı sayısı yıldan yıla çok daha yüksek olabilir” dedi.
Çevre aktivistleri kozmetik ve makine yağında kullanılan skualen için her yıl yaklaşık üç milyon köpekbalığının öldürüldüğünü tahmin ediyor.
Gulper köpekbalığı gibi skualen bakımından zengin birçok tür zaten savunmasız bir durumda olduğu için, talepteki ani artış popülasyonları ciddi şekilde tehdit edebilir.
Change.org’da konuyla ilgili kampanya başlatan Shark Allies “Koronavirüs aşısının talep ölçeğinde test edilen bir tedarik zinciri yok. Ayrıca köpekbalıklarından skualen elde eden endüstride çok az kontrol ve şeffaflık bulunuyor. Daha sürdürülebilir ve güvenilir, hayvansal olmayan temek bir aşı bileşeni yerine köpekbalıklarından yararlanmak zararlı ve yıkıcı bir yaklaşımdır” dedi.
Bilim insanları, köpekbalığı popülasyonu üzerindeki toplu katliam tehdidinin önüne geçmek için fermente şeker kamışından yapılan ve skualen maddesine alternatif bir versiyon üzerinde çalışıyor.
Shark Allies ise hayvansal olmayan büyük ölçekli skualen üretiminin geliştirilmesi ve hayvansal olmayan alternatiflerin kullanılması çağrısında bulunuyor.
