Citoles Nedir? Ne İşe Yarar? Kullanımı ve Yan Etkileri

Citoles (essitalopram) nedir?

Citoles, seçici serotonin geri alım inhibitörü grubundan reçeteli bir antidepresandır. Etken maddesi essitalopram olan ilacın piyasada muadilleri (Avertyn, Cipralex, Esram, Esmax, vb.) bulunmaktadır. Karton kutuda, 14, 28, 56 ve 84 film tablet formunda satılan ilacın her bir tableti 10 mg essitalopram (oksalat olarak) içerir. Tabletler oval şekilde, beyaz renkli ve çentiklidir. İki parçaya bölünebilir. Citoles ve Cipralex eşdeğer yani muadil olan iki ilaçtır. Etken maddesi essitalopram olan bu 2 ilaç aynı amaçla kullanılabilir.

Citoles ne için kullanılır?

Citoles hangi hastalıkların tedavisinde kullanılır?

• Majör depresyon,
• Yaygın ve sosyal anksiyete bozukluğu (sosyal fobi),
• Panik bozukluk: Agorafobili (açık alan korkusu) veya agorafobisiz
• Obsesif kompülsif bozukluk (OKB)

Citoles nasıl etki eder?

Selektif (seçici) serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI) ilaç sınıfından olan Citoles, bu gruptaki diğer ilaçlar gibi beyindeki serotonin (mutluluk hormonu) miktarını arttırarak zihinsel dengenin korunmasına yardımcı olur. Serotonin beyinde doğal olarak üretilen bir hormondur. Vücutta dengeli miktarda bulunmasının, duygu ve davranışlar üzerinde olumlu etkileri vardır. Eksikliği ise ruhsal sorunlara neden olabilir.

Citoles nasıl kullanılır?

Citoles doğru kullanımı nasıl olmalı?

• Citoles’i günde tek doz olarak, besinlerle birlikte veya öğün aralarında kullanabilirsiniz.
• İlacı bol su ile için ve çiğnemeyin. Eğer yutmakta zorlanıyorsanız çentikli kısmından ikiye bölerek için.
• İlacınızı her gün aynı saatte, sabah veya gece yatmadan önce alın.
• İlacı her zaman doktorunuzun belirttiği şekilde kullanın. Yan etkilerin kontrol altında tutulabilmesi için doktorunuza danışmadan ilacı bırakmayın ya da dozunu değiştirmeyin.
• Dozu atlarsanız, tamamlamak için çift doz almayın.
• İyileştiğinizi düşünseniz bile doktorunuzun önerdiği tedavi süresini tamamlayın.

Citoles dozları ve doz hesabı

• Majör depresif durumlar: Günde bir kez 10 mg alınması önerilir. Hastanın ihtiyacına göre doz en fazla günde 20 mg’a çıkarılabilir.
• Panik bozukluk: Önerilen doz başlangıç olarak ilk hafta için günde 5 mg’dır. İkinci hafta günlük 10 mg’lık doza geçilebilir. Hastanın ihtiyacına göre doz en fazla günde 20 mg’a çıkarılabilir.
• Sosyal anksiyete (kaygı) bozukluğu (sosyal fobi): Günde bir kez 10 mg’lık doz önerilir. Hastanın ihtiyacına göre doz 5 mg’a düşürülebilir veya günde maksimum 20 mg’a çıkarılabilir.
• Yaygın anksiyete bozukluğu: Önerilen doz günde bir kez 10 mg’dır. Hastanın ihtiyacına göre doz en fazla günde 20 mg’a çıkarılabilir.
• Obsesif Kompülsif Bozukluk (OKB): Önerilen doz günde bir kez 10 mg’dır. Hastanın ihtiyacına göre doz en fazla günde 20 mg’a çıkarılabilir.

Citoles ne yoğunlukta ve süre ile kullanılmalı?

Genelde ilacın etkisi 2-4 haftalık bir tedaviden sonra fark edilmeye başlar. Tedavinin ne kadar süreceğine ise hastanın genel durumu ve ilaca verdiği cevaba göre doktor karar verir. Genel tedavi süresi 3-6 ay arasında belirlenmiştir. Ancak hastanın ihtiyacına göre bu süre daha da uzatılabilir. Tedavi süresince hastanın durumu ve uygulanan doz düzenli aralıklarla değerlendirilmelidir.

Citoles doz aşımı

Eğer ihtiyacınız olan dozdan fazla aldıysanız hemen doktorunuza ya da eczacınıza danışın. Ya da herhangi bir yan etki hissetmeseniz de acil servise başvurun. Yanınıza kullandığınız ilacın kutusunu almayı unutmayın ve araba kullanmayın.

Citoles hangi ilaçlarla kullanılmaz?

Eğer aşağıda belirtilen grup ilaçlardan birini kullanıyorsanız mutlaka doktorunuza bilgi verin. Citoles bazı ilaçlarla birlikte alındığında etkisinde azalma ya da yan etkilerinde artış oluşabilir. Bu ilaç grupları:

• Kan incelticiler: İlacın etken maddesi essitalopram kan inceltici özelliktedir. Bu yüzden varfarin, non-steroid antienflamatuar ilaçlar (naproksen, ibuprofen vb.), aspirin ya da diğer kan inceltici ilaçlarla alırsanız kanama riskiniz artabilir.
• Migren ilaçları: Almotriptan, eletriptan, sumatriptan vb. triptan içeren bazı migren ilaçları, essitalopram’a benzer etki eder. Bu ilaçları Citoles ile birlikte almak yan etkileri arttırabilir.
• Psikiyatrik ilaçlar: Bazı psikiyatrik ilaçlar serotonin sendromu riskinde artışa neden olabilir ya da yan etkileri arttırabilir. Bu grup ilaçlar; Monoamin oksidaz inhibitörleri (MAOI’ler) (İzokarboksazid, fenelzin, tranilsipromi), Pimozid (antipsikotik ilaç), Bazı antidepresan ilaçları (sitalopram, fluoksetin, fluvoksamin, paroksetin, sertralin), santral sinir sistemini etkileyen ilaçlar (benzodiazepinler, gabapentin, estazolam vb.)
• Mide asidini azaltan ilaçlar (Simetidin)
• Diüretikler: Essitalopram da tıpkı diüretik ilaçlar (furosemid, torsemid, hidroklorotiyazid, spironolakton) gibi sodyum seviyesini azaltabilir. İkisinin birlikte kullanımı sodyum eksikliğine neden olabilir.
• Serotonerjik ilaçlar: Bu ilaçlar ve Citoles’in birlikte kullanımı ölümcül olabilen serotonin sendromuna neden olabilir. Bu grup ilaçlar: Selektif serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar) (Fluoksetin ve sertralin), Serotonin-norepinefrin geri alım inhibitörleri (SSNRI’ler)(Duloxetin ve venlafaksin), Trisiklik antidepresanlar (Amitriptilin ve clomipramin), Opioidler (Fentanil ve tramadol), Anksiyolitik buspiron, Triptanlar, Lityum, Triptofan, Sarı kantaron ve Amfetaminler

Citoles yan etkileri

Yaygın görülen yan etkiler

• Baş ağrısı
• Mide bulantısı
• İştahta artış ya da azalma ve kilo alma
• Anksiyete, huzursuzluk, anormal rüyalar
• Cinsel isteksizlik, kadınlarda orgazm olamama, erkekte ereksiyon olamama ve iktidarsızlık
• Uyuyamama ya da uykululuk hali,
• Sinüzit
• İshal ya da kabızlık
• Mide bulantısı ve kusma
• Ağız kuruluğu, Esneme
• Aşırı terleme, ateş, Titreme
• Eklem ağrıları, Halsizlik

Yaygın olmayan yan etkiler

• Kilo azalması
• Diş gıcırdatma,
• Huzursuzluk, sinirlilik, panik atak
• Nöbet, Bayılma
• Tat alma bozuklukları,
• Uyku bozukluğu,
• Kulak çınlaması (tinnitus)
• Midriyazis (göz bebeği genişlemesi) veya görme bozukluğu
• Taşikardi
• Burun kanaması
• Gastrointestinal kanamalar (mide kanaması, rektal kanama vb.)
• Ürtiker (kurdeşen), döküntü ve kaşıntı
• Saç dökülmesi
• Kadınlarda adet dışı kanama ya da kanamanın normalden uzun sürmesi
• Ödem

Seyrek yan etkiler

• Anafilaktik reaksiyon
• Agresyon, depersonalizasyon (kendine yabancılaşma) ya da halüsinasyon görme
• Serotonin sendromu
• Bradikardi (kalp atışlarında yavaşlama)

Citoles ve serotonin sendromu

En yaygın nedeni aynı anda iki farklı serotonin takviyesi kullanmaktır. Bazı besin takviyeleri (sarı kantoron vb.) ya da yasadışı ilaçlar da serotonin sendromunu tetikleyebilir. Belirtiler ilaçların kullanımı sonrası 6-8 saat içinde ortaya çıkabilir. En sık görülen belirtiler; titreme, ishal, kafa karışıklığı, baş ağrısı ve nöbettir. Citoles ile yine aynı gruptan ilaçların, migren ilaçlarının,  bazı antidepresanların ve amfetaminlerin birlikte alınması serotonin sendromu riskini arttırır. Citoles kullandığınız dönemde doktorunuza danışmadan başka ilaç kullanmayın.

Citoles ve kalp krizi

Kalp krizi geçirdikten sonra depresyon sorunu yaşayan insanların sayısı oldukça fazladır ve depresyon, kalp hastalıklarının daha da kötüye gitmesine neden olur. 2018 yılında yapılan bir çalışmada kalp krizi sonrası depresyon sorunu yaşayan hastalarda essitalopram kullanımının kalp problemleri riskini azaltabileceği bulunmuştur.

Hamilelikte ve emzirirken Citoles kullanımı

Hamileliğin son 3 ayında Citoles kullanılması bebekte bazı yan etkilere yol açabilir. İlacı kullanırken hamile kaldıysanız hemen bırakmayın. Doktorunuza ya da eczacınıza danışın. Essitalopram az miktarda anne sütüne geçebildiği için emzirme döneminde kullanılması önerilmez. Ancak doktorunuz sağlığınız için gerekli olduğunu düşünüyorsa kullanabilirsiniz. Hamilelikte ya da emzirirken Citoles kullanımının risklerini ve yararlarını doktorunuzla konuşmalısınız.