‘Coffea’ bitkisinin henüz kavrulmamış tohumlarına yeşil kahve denir. Kahve meyvesi kuru veya yaş işleme yöntemiyle birkaç aşamadan geçtikten sonra üzerindeki kabuk ve zarı ayrıştırılır. Böylece yeşil kahve çekirdeği elde edilir. Yaygın olarak kullanılan kahve, bu kahve çekirdeklerinin kavrulması ile elde edilir. Kavrulma sırasında kahvenin lezzet ve aroma gibi karakteristik özellikleri meydana gelir. Kavrulma işlemi boyunca kahve çekirdeği zarı uzaklaşır ve organik bileşiklerin yanması sonucu faydalı bazı özelliklerinde kayıplar olur.
Kahve, kafein içeriği yüksek bir içecektir. Olgun kahve çekirdeğinin kuru ağırlığının yüzde 1-2’si kafeindir. Bir fincan kahve yaklaşık 80 mg kafein içerir. Kafeinsiz kahvenin kafein miktarı 2 mg’dır. Kahve ile ilgili uzun süre gözleme dayalı araştırmaların sınırlı olması nedeniyle günlük tüketim oranları ile ilgili öneriler tam net değildir. Yine de günde 3 fincan kadar kahve tüketiminin sağlığa zararlı olmadığı, aksine olumlu etkileri olabileceği yönünde sonuçlar bulunur.
Yeşil kahve çekirdeğine sarılı olarak bulunan zar yüksek oranda diyet lifi ve antioksidan madde içerir. Yüksek antioksidan içeriği, fenolik maddelerin (klorojenik asit ve kafeik asit) konsantrasyonundan ve kavurma işlemi boyunca gerçekleşen Maillard Reaksiyonu sonucu oluşan melanoidinden kaynaklanır. Bu kadar zengin içeriği nedeniyle kahvenin metabolizma üzerinde birçok faydalı etkileri bulunur.
Yeşil kahve insan vücuduna en çok antioksidan sağlayan içecektir. İçerdiği klorojenik asit ve kafeik asit antioksidan özellikleri yanında antiibakteriyal ve antikanserojen etkiler de gösterir. Son zamanlarda hipoglisemik ve hipolipidemik etkileri dikkat çeker. Bu etki dolayısıyla tip 2 diyabette glikoz metabolizmasını ve insülin hassasiyetini dengeler, kalp damarlarının fonksiyonunu artırarak iltihaplanmayı azaltma eğilimi gösterir. Düzenli tüketimi Alzheimer ve Parkinson hastalığına yakalanma riskini düşürmeye yardımcıdır. Yeşil kahvenin hafif antidepresan etki göstererek serotonin ve dopamin gibi sinirsel salgıların üretimine yardımcı olur. İçerdiği magnezyum kalsiyum gibi mineraller ve B grubu vitaminler de genel sağlık için iyi birer destektir.
İçerdiği kafein nedeniyle uyarıcı etki gösterir. Yorucu egzersiz öncesi içilmesi ağrı düzeyini azaltır ve performansı olumlu etkiler. Erkeklerde sperm hareketliliğini ve hızını artırdığı ve üremeye olumlu etkisi olduğu düşünülür. Diüretik etkisi nedeniyle böbrek taşı oluşumunu azaltır. Aynı zamanda zihnin aktif çalışmasına destek olur.
Yeşil çaydaki kafein, bazal metabolizma hızını yüzde 3-11 arası değişen bir oranda artırır. Kilo vermeye çalışan kişilerde bazal metabolizma hızının yükselmesi istenilen olumlu bir etkidir. Ayrıca kafein kan akışındaki yağ asidi miktarını artırarak kasların yağları yakıt olarak kullanmasına yardımcı olur. Bu yaralı etkileri nedeniyle kilo verme programları için iyi bir destektir.
Kahvedeki kafeinin gastrite sebep olabileceği düşünülür. Bu yüzden mide şikayeti olanların dikkatli tüketmesi gerekir. Kafeinin plazmada etki süresi 5-6 saat, vücuttan tam temizlenmesi 48 saat sürer. Bu nedenle uyku sorunu yaşayanlar, kalp atım hızı yüksek olanların dikkatli tüketmesi gerekir.
Yeşil kahvenin kaynatılmadan, demleme usulü ile hazırlanması gerekir. Böylece sağlığa yararlı içeriği korunmuş olur. Yeşil kahvenizi kaynar suya ilave edip 5 dakika demlenmeye bırakın. Tadının normal kahveye göre daha farklı olduğu ve hatta çoğu kişi tarafından zor tüketildiği bir gerçek. Demlerken içine belki aroma verici tarçın, karanfil, hindistancevizi yağı gibi ilaveler yapılabilir.
